مدیریت سایت جالب است بدانید که طبق تحقیقات انجام شده 48% تعمیرات ناموفق به دلیل عدم ساخت با کیفیت مناسب قطعه جدید و یا طراحی نامناسب صورت گرفته است! یعنی مثلا یک دنده دچار آسیب شده و با توجه به کمبود نقدینگی تصمیم به خرید دنده از شرکتی غیر از سازنده اصلی گرفته ایم که کیفیت ساخت و کلاس دقت آن به مراتب پایین تر از دنده اولیه بوده و بعد از تعویض دنده مجددا همان دنده یا حتی مابقی دنده ها هم دچار شکست شده اند.
یا مثلا یک دنده از یک گیربکس خیلی قدیمی دچار شکست شده و امکان ساخت با همان کیفیت هم وجود داشته ولی به دلیل مهندسی معکوس اشتباه، دنده ساخته شده از نظر هندسی و یا متالورژی، مناسب نبوده و پس از مونتاژ، مجددا دچار شکست شده است.
فرض کنیم در یک گیربکس یک یا دو عدد چرخ دنده داخلی آن دچار آسیب شده است و حال پس از شناسایی قطعات معیوب اقدام به اخذ انواع استعلام داخلی و خارجی نمودیم. سوال اینجاست که با توجه به انواع پیشنهادهای فنی و مالی کدام گزینه را در شرایط رکود انتخاب کنیم؟! در شرایط غیر رکود معمولا تیمهای فنی و بازرگانی معمولا اتفاق نظر دارند که بهترین و با کیفیت ترین گزینه انتخاب شود.
اگر یک دسته بندی از انواع شرکتهای سازنده گیربکس های صنعتی و دنده را داشته باشیم در حالت کلی میتوان کلیه شرکت ها را در چهار درجه تقسیم بندی نمود.
یکی از تفاوتها در بین این 4 درجه شرکت در واقع میتواند میزان کالای برگشتی یا عدم موفقیت در عملکرد نیز باشد. به نحوی که معمولا حداکثر حدود 2 الی 4 % از تجهیزات تولیدات شرکت های درجه یک ناکارآمد میباشد در حالیکه در خصوص شرکت های درجه 4 این امر بیش از 50% محصولات تولیدی است.
اما قبل از پاسخ به این سوال فوق باید بدانیم کلاس دقت گیربکس فعلی طبق استانداردهای بین المللی چند است و شرکتهای پیشنهاد دهنده با چه کلاس دقتی طبق همان استاندارد امکان ساخت و کنترل دارند.
کلاس دقت گیربکس
صرفا از نظر کیفیت گیربکس ها از نظر استاندارد DIN آلمان در 12 کلاس دقت طبقه بندی می گردند و که بالاترین کیفیت کلاس 1 میباشد و پایین ترین کیفیت کلاس 12 میباشد.
منظور از کلاس دقت بازه قابل قبول خطاهای مختلف هندسی میباشد به نحوی که در کلاس 1 در واقع تمامی این بازه ها صفر یا بدون خطا میباشند.
بسته به تکنولوژی ماشین آلات معمولا کلاس دقت های بین 1 الی 8 باید پرداخت نهایی گردند و بهترین نوع پرداخت نهایی برای دنده هایی که حدود 60 راکول سخت کاری شده اند سنگ زنی منحنی اینولوت است. لذا ماشین آلات سنگ زنی میتوانند کلاس دقت هایی بین 1 الی 8 تولید نمایند که بسته به کلاس دقت قیمت آنها نیز بسیار متفاوت است.
کاهش کلاس دقت باعث افزایش نیروهای دینامیکی شده و عمر آن را کاهش می دهد. لذا در جایگزینی دنده ها باید این موضوع نیز مد نظر قرار گیرد و طی محاسبه مشخص شود تا چه حد کاهش کلاس دقت میتواند مانع از بروز آسیب های جدی به گیربکس های صنعتی گردد.
هر چقدر کلاس دقت دقیق تر باشد، هزینه تولید آن بالاتر و سطح نویز و ارتعاش آن پایین تر و توان قابل انتقال آن در سایز یکسان با کلاس دقت های پایین تر بیشتر است. معمولا در صنایعی که حدود سرعتهای دورانی کمتر از 3000 دور در دقیقه است کلاس دقت گیربکس های صنعتی ساخته شده توسط شرکتهای درجه یک در بیست سال اخیر طبق استاندارد DIN عدد 6 می باشد.
شرکت های درجه 3 دارای ماشین آلات سنگ زنی بسیار قدیمی میباشند معمولا توان تولید کلاس دقت های حدود 8 و 9 را دارند و شرکتهای درجه چهار معمولا بدون سنگ زنی اینولوت تولید می نمایند که کلاس دقتهای بالای 10 را خواهند داشت.
لذا در پاسخ به سوال اصلی این قسمت که در شرایط رکود و برای جایگزینی دنده یک سازنده درجه یک گیربکس های صنعتی با یک سازنده درجه 3 یا 4 تا چه حد ریسک خواهیم داشت، اگر فقط از زاویه کلاس دقت به قضیه نگاه کنیم هرچقدر گیربکس مورد بحث قدیمی تر باشد این نوع جایگزینی موفق تر بوده است. زیرا در آن موقع نیز گیربکس ساز درجه یک ماشین آلاتی با کلاس دقتهای پایینتر داشته است ولی بالعکس جایگزینی دنده با کلاس دقت بالا با دنده با کلاس دقت متوسط یا کم به معنی کاهش مقاومت دنده و در نتیجه کاهش عمر میباشد.
مثلا گیربکس های صنعتی حساس خط تولید که در 20 سال اخیر و از برندهای معتبر خریداری شده است معمولا کلاس دقت آن 6 یا بهتر میباشد و به هیچ عنوان توصیه نمیکنیم که دنده ها از یک سازنده درجه 3 جایگزین شود که امکان تولید آن را با کلاس دقت مشابه ندارد، مگر آنکه سرویس فاکتور گیربکس فعلی آنقدر بالا باشد که این کاهش کلاس دقت موجب خرابی نگردد.
با رجوع به موضوع اصلی بحث یعنی تعمیر گیربکس در دوره رکود و با توجه به عوامل مهم در تعیین کیفیت و عمر آن (مقاله مربوط به آن در سایت کابرو قابل دانلود میباشد) و با در نظر گرفتن آنکه شرکت های درجه یک تا چهار در خصوص این عوامل در چه جایگاهی قرار دارند باید با مشاوره یک متخصص میزان ریسک موضوع را محاسبه و بهترین تصمیم ممکن را در خصوص تعمیر گیربکس اتخاذ کنیم.